การแบ่งตลาดในเชิงจิตนิสัยสามารถที่จะใช้เกณฑ์รูปแบบการดำเนินชีวิต บุคลิกภาพ ชนชั้นทางสังคม ค่านิยม มาใช้ได้ดังนี้
ชั้นทางสังคม (Social Class) ชั้นทางสังคมมีอิทธิพลอย่างมากต่อความพึงพอใจในผลิตภัณฑ์ เช่น สังคมของชนชั้นสูง ชนชั้นกลาง หรือชนชั้นล่าง มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจในเรื่องของการใช้บริการของโรงแรม เช่น กิจกรรมพักผ่อน การรับประทานอาหารหรือพบปะสังสรรค์ งานสังคม และอื่น ๆ อีกมากมาย
ค่านิยมและรูปแบบการดำเนินชีวิต (Value and Lifestyle) ผู้บริโภคจะถูกจัดกลุ่มตามภาพลักษณ์ส่วนตัว ค่านิยมและความพึงพอใจ รวมทั้งเจตคติต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งและรูปแบบการใช้ชีวิต โดยพิจารณาจากกิจกรรมที่กระทำ
บุคลิกภาพ (Personality) บุคลิกภาพเป็นลักษณะด้านจิตวิทยาที่แตกต่างกันของบุคคล ซึ่งจะนำไปสู่พฤติกรรมการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ รวมทั้งมีอิทธิพลต่อการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ของแต่ละคน นักการตลาดจึงใช้ตัวแปรทางบุคลิกภาพในการแบ่งส่วนตลาด โดยการสร้างบุคลิกตราสินค้าให้สอดคล้องกับบุคลิกภาพของผู้บริโภค ตัวอย่างเช่น โรงแรมในเครือดุสิตธานีและโรงแรม D2 มีการส่งเสริมการขายโดยการใช้บุคลิกภาพที่แตกต่าง โดยกำหนดบุคลิกภาพของ ผู้ใช้บริการโรงแรม D2 ในลักษณะที่มีความต้องการเป็นตัวของตัวเอง ชอบความเปลี่ยนแปลง และสิ่งที่แตกต่าง มีความสนใจตนเองและส่วนใหญ่กลุ่มคนรุ่นใหม่ ขณะที่โรงแรมดุสิตธานีมักจะเป็นพวกอนุรักษ์นิยม ชอบความหรูหรา สำนึกในชื่อเสียง ไม่ต้องการความคิดแปลกไปจากปกติ ฯลฯ
การแบ่งตลาดในรูปแบบของ Psychographic Segmentation ที่ได้รับความนิยมมาก ได้แก่ VALS Framwork ของ SRI Consulting Buisiness Intelligence ซึ่งแบ่งคนออกเป็น 8 กลุ่ม โดยใช้ข้อมูลแรงจูงใจของผู้บริโภค (Consumer Motivation) ประกอบด้วย ideals, achievement, self-expression ในมิติแนวนอน และทรัพยากรของผู้บริโภค (Consumer resources) ประกอบด้วย ความเชื่อมั่นในตนเอง สติปัญญา ความต้องการในสิ่งใหม่ๆ ความคิดริเริ่ม ความรวดเร็วในการตัดสินใจ ความเป็นผู้นำ และความทะนงตัว ในมิติแนวตั้ง
